गीता जयंती सोमवारी, 1 डिसेंबर 2025 रोजी साजरी करण्यात येणार आहे. मार्गशीर्ष महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या एकादशीला ही जयंती साजरी केली जाते. धार्मिक मान्यतेनुसार भगवान श्रीकृष्णांनी या दिवशी अर्जुनाला गीतेचा उपदेश केला होता. या दिवशी उपवास केल्याने व्रत करणाऱ्या व्यक्तीच्या सर्व मनोकामना पूर्ण होतात. जीवनातील दु:खांपासून मुक्ती मिळते. जाणून घ्या गीता जयंतीच्या दिवशी श्रीमद्भगवद्गीतेचे महत्व काय आहे..
श्रीमद्भगवद्गीतेचे महत्व
मार्गशीर्ष महिन्यातील शुक्ल पक्षातील एकादशीला, महाभारत युद्धाच्या प्रारंभी श्रीकृष्णाने अर्जुनाला गीतेचा उपदेश केला. हा दिवस मोक्षदा एकादशी म्हणूनही साजरा केला जातो, कारण गीतेच्या शिकवणीतून जन्म-मृत्यूच्या बंधनातून मुक्ती मिळते असे मानले जाते. गीतेमध्ये कर्म, भक्ती आणि ज्ञानमार्गाची शिकवण दिली आहे, ज्यामुळे जीवनात यश, आनंद आणि शांती मिळते. या दिवशी भगवान श्रीकृष्ण आणि श्रीमद्भगवद्गीतेची पूजा केली जाते. तसेच, भगवान विष्णू आणि देवी लक्ष्मीचीही पूजा केली जाते.
गीता जयंतीला धार्मिक महत्त्व आहे, कारण हा ‘मोक्षदा एकादशी’ या नावानेही ओळखला जातो आणि या दिवशी ‘श्रीमद्भगवद्गीतेचा’ जन्म झाला होता असे मानले जाते. गीता जयंतीला अध्याय १२, जो ‘भक्तियोग’ म्हणून ओळखला जातो, याचे पठण करणे शुभ मानले जाते. हा अध्याय देवावरील श्रद्धा आणि भक्तीचे महत्त्व सांगतो.
श्रीमद्भगवद्गीता : अध्याय १२ भक्तियोग
अर्जुन उवाच एवं सततयुक्ता ये भक्तास्त्वां पर्युपासते ।
ये चाप्यक्षरमव्यक्तं तेषां के योगवित्तमाः ॥ १२-१ ॥
श्रीभगवानुवाच मय्यावेश्य मनो ये मां नित्ययुक्ता उपासते ।
श्रद्धा परयोपेतास्ते मे युक्ततमा मताः ॥ १२-२ ॥
ये त्वक्षरमनिर्देश्यमव्यक्तं पर्युपासते ।
सर्वत्रगमचिन्त्यं च कूटस्थमचलं ध्रुवम् ॥ १२-३ ॥
सन्नियम्येन्द्रियग्रामं सर्वत्र समबुद्धयः ।
ते प्राप्नुवन्ति मामेव सर्वभूतहिते रताः ॥ १२-४ ॥
क्लेशोऽधिकतरस्तेषामव्यक्तासक्तचेतसाम् ॥
अव्यक्ता हि गतिर्दुःखं देहवद्भिरवाप्यते ॥ १२-५ ॥
ये तु सर्वाणि कर्माणि मयि संन्यस्य मत्पराः ।
अनन्येनैव योगेन मां ध्यायन्त उपासते ॥ १२-६ ॥
तेषामहं समुद्धर्ता मृत्युसंसारसागरात् ।
भवामि नचिरात्पार्थ मय्यावेशितचेतसाम् ॥ १२-७ ॥
मय्येव मन आधत्स्व मयि बुद्धिं निवेशय ।
निवसिष्यसि मय्येव अत ऊर्ध्वं न संशयः ॥ १२-८ ॥
अथ चित्तं समाधातुं न शक्नोषि मयि स्थिरम् ।
अभ्यासयोगेन ततो मामिच्छाप्तुं धनञ्जय ॥ १२-९ ॥
अभ्यासेऽप्यसमर्थोऽसि मत्कर्मपरमो भव ।
मदर्थमपि कर्माणि कुर्वन्सिद्धिमवाप्स्यसि ॥ १२-१० ॥
अथैतदप्यशक्तोऽसि कर्तुं मद्योगमाश्रितः ।
सर्वकर्मफलत्यागं ततः कुरु यतात्मवान् ॥ १२-११ ॥
श्रेयो हि ज्ञानमभ्यासाञ्ज्ञानाद्ध्यानं विशिष्यते ।
ध्यानात्कर्मफलत्यागस्त्यागाच्छान्तिरनन्तरम् ॥ १२-१२ ॥
अद्वेष्टा सर्वभूतानां मैत्रः करुण एव च ।
निर्ममो निरहङ्कारः समदुःखसुखः क्षमी ॥ १२-१३ ॥
सन्तुष्टः सततं योगी यतात्मा दृढनिश्चयः ।
मय्यर्पितमनोबुद्धिर्यो मद्भक्तः स मे प्रियः ॥ १२-१४ ॥
यस्मान्नोद्विजते लोको लोकान्नोद्विजते च यः ।
हर्षामर्षभयोद्वेगैर्मुक्तो यः स च मे प्रियः ॥ १२-१५ ॥
अनपेक्षः शुचिर्दक्ष उदासीनो गतव्यथः ।
सर्वारम्भपरित्यागी यो मद्भक्तः स मे प्रियः ॥ १२-१६ ॥
यो न हृष्यति न द्वेष्टि न शोचति न काङ्क्षति ।
शुभाशुभपरित्यागी भक्तिमान्यः स मे प्रियः ॥ १२-१७ ॥
समः शत्रौ च मित्रे च तथा मानापमानयोः ।
शीतोष्णसुखदुःखेषु समः सङ्गविवर्जितः ॥ १२-१८ ॥
तुल्यनिन्दास्तुतिर्मौनी सन्तुष्टो येन केनचित् ।
अनिकेतः स्थिरमतिर्भक्तिमान्मे प्रियो नरः ॥ १२-१९ ॥
ये तु धर्म्यामृतमिदं यथोक्तं पर्युपासते ।
श्रद्दधाना मत्परमा भक्तास्तेऽतीव मे प्रियाः ॥ १२-२० ॥
ॐ तत्सदिति श्रीमद्भगवद्गीतासूपनिषत्सु ब्रह्मविद्यायां योगशास्त्रे
श्रीकृष्णार्जुनसंवादे भक्तियोगो नाम द्वादशोऽध्यायः ॥ १२ ॥
(टीप : वरील सर्व बाबी MP मराठी Breaking केवळ माहिती म्हणून वाचक-प्रेक्षकांपर्यंत पोहोचवत आहे. यातून MP मराठी Breaking कोणताही दावा करत नाही.)
