भारतात पाळीव प्राण्यांसोबत प्रवास करणे खूप गोंधळात टाकणारे असू शकते, विशेषतः जेव्हा ट्रेनचा विचार केला जातो. भारतीय रेल्वेमध्ये कुत्र्यांना परवानगी आहे की नाही याबद्दल अनेक पाळीव प्राणी मालक गोंधळलेले असतात. उत्तर हो आहे. कुत्रे ट्रेनमध्ये प्रवास करू शकतात, परंतु सुरक्षितता, स्वच्छता आणि प्रवाशांच्या आरामासाठी डिझाइन केलेल्या काही नियमांनुसारच. चला जाणून घेऊया हे नियम काय आहेत.
फर्स्ट एसी किंवा फर्स्ट क्लासमध्ये कुत्र्यांसह करण्याची परवानगी
भारतीय रेल्वे कुत्र्यांना त्यांच्या मालकांसोबत फर्स्ट एसी केबिन किंवा फर्स्ट क्लास कोचमध्ये प्रवास करण्याची परवानगी देते. तथापि, मालकाने संपूर्ण डबा बुक केला तरच हे शक्य आहे. इतर प्रवाशांची गैरसोय टाळण्यासाठी किंवा पाळीव प्राण्यांची अॅलर्जी टाळण्यासाठी हा नियम लागू आहे. एकदा संपूर्ण केबिन बुक झाल्यानंतर, डीआरएम किंवा जनरल मॅनेजरचे कार्यालय विनंतीवर प्रक्रिया करते आणि सहसा कोणत्याही अडचणीशिवाय मंजुरी देते.

इतर कोचमध्ये कुत्र्यांना का परवानगी नाही?
एसी स्लीपर, एसी चेअर कार, स्लीपर क्लास आणि इतर द्वितीय श्रेणीच्या कोचमध्ये कुत्र्यांना सक्त मनाई आहे. या कोचमध्ये मोठ्या संख्येने प्रवासी प्रवास करतात आणि पाळीव प्राणी इतरांसाठी त्रासदायक ठरू शकतात. शिवाय, ते आरोग्याच्या समस्या देखील निर्माण करू शकतात. म्हणूनच भारतीय रेल्वे सामायिक कोचमध्ये पाळीव प्राण्यांना मुक्तपणे वाहून नेण्यास परवानगी देत नाही.
पार्सल व्हॅन किंवा डॉग बॉक्सचा वापर
जर पूर्ण डबा बुक करता येत नसेल, तर भारतीय रेल्वे दुसरा पर्याय देते. ब्रेक/पार्सल व्हॅनमध्ये समर्पित डॉग बॉक्समध्ये कुत्र्यांची वाहतूक करता येते. ही विशेषतः पाळीव प्राण्यांसाठी डिझाइन केलेली सुरक्षित जागा आहे. पाळीव प्राण्यांच्या मालकांनी स्टेशन पार्सल ऑफिसमधून ही सेवा बुक करावी. येथे, कुत्र्यांची तपासणी केली जाते, त्यांचे दस्तऐवजीकरण केले जाते आणि वाहतुकीसाठी नियुक्त केलेल्या डब्यात सुरक्षितपणे ठेवले जाते.
कुत्र्याची पिल्ले आणि लहान मांजरींसाठी नियम
भारतीय रेल्वे लहान पिल्ले आणि मांजरीच्या पिल्लांसाठी सवलती देते. जर ते हाताच्या टोपलीत किंवा कॅरिअरमध्ये बसू शकत असतील तर ते त्यांच्या मालकासोबत कोणत्याही डब्यात प्रवास करू शकतात. मालकांना फक्त सामान्य भाडे द्यावे लागते.
बुकिंग प्रक्रिया काय आहे?
सध्या, भारतीय रेल्वे पाळीव प्राण्यांसाठी ऑनलाइन बुकिंग देत नाही. ही प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी मालकांना स्टेशनवरील पार्सल बुकिंग कार्यालयाला भेट द्यावी लागते. लांब प्रक्रियेमुळे, प्रस्थानाच्या किमान १ ते २ तास आधी स्टेशनवर पोहोचणे आवश्यक आहे. तथापि, अहवाल असे सूचित करतात की भारतीय रेल्वे लवकरच ऑनलाइन बुकिंग सुरू करू शकते.