भारतात, कार केवळ वाहतुकीचे साधन नाहीत, तर लोकांच्या प्रतिष्ठेचे आणि प्रसिद्धीचे प्रतीक बनल्या आहेत. दर महिन्याला नवीन मॉडेल्स बाजारात येतात आणि त्यांच्यासोबत आणखी एक आकर्षक इच्छा वाढते, ती म्हणजे विशेष नंबर प्लेट मिळवण्याची. याच इच्छेमुळे हरियाणात इतिहास घडला आहे. हरियाणामध्ये झालेल्या ऑनलाइन लिलावात ‘HR88B8888’ या नंबरने सगळ्यांना मागे टाकत रेकॉर्ड-तोड बोली मिळवली.
काल झालेल्या लिलावात ही नंबर प्लेट ₹१.१७ कोटींना विकली गेली, जी देशातील सर्वात महागडी प्लेट ठरली. आता प्रश्न असा आहे की इतक्या महागड्या नंबर प्लेटच्या खरेदीदाराला किती कर भरावा लागेल.
फॅन्सी नंबर खरोखरच लग्झरी आहे का?
सध्या अनेक राज्यांमध्ये फॅन्सी नंबरवर वेगवेगळ्या दरांनी कर घेतला जातो. काही ठिकाणी 18% GST, तर काही ठिकाणी फक्त नोंदणी फी आकारली जाते.
पण आता सरकार याला लग्झरी आयटमच्या वर्गात आणण्याची तयारी करत आहे. प्रस्ताव असा आहे की फॅन्सी नंबर प्लेटवर 28% GST लागू केला जावा. याचा अर्थ स्पष्ट आहे की, जी नंबर प्लेट कोट्यावधी रुपयांमध्ये विकली जात आहे, त्यावर कराचा ताणही मोठा असेल.
जर हा प्रस्ताव लागू झाला, तर ₹१.१७ कोटींच्या बोलीवर थेट २८% जीएसटी लागेल. याचा अर्थ खरेदीदाराला अंदाजे ₹३२.७६ लाख कर भरावे लागतील. हा कर संपूर्ण लिलावाच्या रकमेवर आकारला जाईल, कारण सरकार त्याला प्रीमियम लक्झरी पेमेंट मानते.
सध्याची परिस्थिती काय आहे?
अनेक राज्ये आधीच १८% जीएसटी आकारतात, परंतु सर्व राज्यांमध्ये एकसमान कराची स्पष्ट व्याख्या नाही. त्यामुळे, फॅन्सी नंबर प्लेट्सना अधिकृतपणे २८% कर स्लॅबमध्ये आणण्यासाठी अर्थ मंत्रालयाकडून स्पष्टीकरण मागितले आहे.
प्रस्तावित २८% जीएसटी लागू झाल्यास, सामान्य लोकांसाठी फॅन्सी नंबर खरेदी करणे आणखी कठीण होईल. कोट्यवधी रुपयांची बोली लावून आणि त्यानंतर लाखो कर भरल्याने फॅन्सी नंबर अधिकच अनन्य होतील. तज्ञांचा असा विश्वास आहे की हा कर लक्झरी वस्तूंवर नियंत्रण ठेवण्याच्या सरकारच्या धोरणाचा एक भाग आहे.
