ब्लड बँका म्हणजेच रक्तपेढ्या या रुग्णांसाठी जीवनदायी ठरतात. त्या विविध रक्तगटांचे सुरक्षित साठे राखतात आणि गरजेनुसार तत्काळ पुरवठा करतात. आपत्कालीन परिस्थितीत योग्य रक्तगट उपलब्ध नसल्यास रुग्णाचा जीव धोक्यात येऊ शकतो, म्हणूनच ब्लड बँकांतील पर्याप्त साठा असणे अत्यंत गरजेचे आहे. अशा परिस्थितीत पुणे शहरात सध्या रक्ताचा तुटवडा निर्माण झाला आहे. त्यामुळे रूग्णांचा जीव धोक्यात येत आहे.
पुणे शहरात रक्ताचा तुटवडा
पुणे शहरात रक्ताचा तीव्र तुटवडा निर्माण झाला असून, यामुळे अनेक शस्त्रक्रिया पुढे ढकलाव्या लागत आहेत. सर्व रक्तगटांच्या साठ्यात मोठी घट झाल्याने रुग्णालयांना गंभीर अडचणींचा सामना करावा लागत आहे. शहरातील रक्तपेढ्यांमध्ये नियमित रक्तदाते कमी झाल्याने, गरजू रुग्णांसाठी आवश्यक तेवढे रक्त मिळवणे आव्हानात्मक ठरत आहे.
जनकल्याण रक्तपेढीत दररोज सुमारे 100 रक्तदात्यांची गरज भासते. मात्र सणानंतर ती संख्या निम्म्याने घटली आहे. त्यामुळे अपघातग्रस्त, गर्भवती महिला, तसेच कॅन्सर आणि थॅलेसिमियाग्रस्त रुग्णांच्या उपचारांवर परिणाम होत आहे. शहरातील सर्व प्रमुख रुग्णालयांत रक्ताच्या कमतरतेमुळे काही नियोजित शस्त्रक्रिया पुढे ढकलण्यात आल्या आहेत.
रक्त संकलन वाढविण्याची गरज
पुण्यात सध्या रक्ताचा तुटवडा गंभीर स्वरूप धारण करत आहे. रुग्णालयांमध्ये अपघातग्रस्त, कर्करोगग्रस्त, थॅलेसेमिया आणि शस्त्रक्रियेसाठी दाखल रुग्णांना आवश्यक तेवढे रक्त उपलब्ध होत नाही. ब्लड बँकांमधील साठा कमी झाल्याने अनेक वेळा आपत्कालीन रुग्णांच्या उपचारात अडचणी निर्माण होतात. त्यामुळे रक्तसंकलन मोहिमा वाढविणे आणि नागरिकांना नियमित रक्तदानासाठी प्रोत्साहित करणे गरजेचे आहे.
शैक्षणिक संस्था, सामाजिक संघटना आणि सरकारी यंत्रणांनी संयुक्तपणे या मोहिमा राबवल्यास परिस्थिती सुधारेल. “रक्तदान हे महादान” या भावनेतून प्रत्येक सक्षम व्यक्तीने पुढे येऊन रक्तदान केल्यास अनेक जीव वाचू शकतात. दिवाळीनंतरचा काळ साधारणतः रक्तदानासाठी मंद असतो; त्यामुळे अशा वेळी रुग्णालयांना अधिक ताण सहन करावा लागतो. आरोग्य तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, नियमित रक्तदानाची सवय लावल्यास अशा तुटवड्यांची पुनरावृत्ती टाळता येऊ शकते.
