अयोध्येत तो बहुप्रतीक्षित क्षण अखेर आला आहे, जेव्हा राममंदिराच्या शिखरावर धर्मध्वज आरोहित झाला आहे. भव्य मंदिराचे बांधकाम आता पूर्णपणे संपन्न झाले असून आज मंदिराच्या शीर्षभागी केशरी आभेने उजळणारा पावन ध्वज फडकवला गेला. राममंदिरावरील हा धर्मध्वज केवळ आस्थेचे प्रतीक नाही, तर अयोध्येने शतकानुशतके जपलेल्या त्या गौरवशाली आणि समृद्ध परंपरेचाही द्योतक आहे. चला, जाणून घेऊया की राममंदिराचा खरा मालक कोण आहे आणि येथे येणारा सर्व पैसा नक्की कुणाकडे जातो.
राम मंदिराचा मालक कोण आहे?
अयोध्येतील राम मंदिर हे केवळ श्रद्धेचे केंद्र नाही तर लाखो भाविकांसाठी सर्वात मोठे तीर्थक्षेत्र बनले आहे, त्याच्या श्रद्धेला आणि देणग्यांना महत्त्व आहे. तथापि, या भव्य मंदिराचा कायदेशीर मालक कोण आहे, त्याच्या देखभालीची देखरेख कोण करते आणि येथे येणारे अब्जावधी रुपये शेवटी कोणाला मिळतात याबद्दलचे प्रश्न लोकांना अजूनही उत्सुकता आहे.
सुप्रीम कोर्टाने आपल्या ऐतिहासिक निर्णयात राममंदिराच्या वादग्रस्त भूमीचा खरा कायदेशीर मालक रामलला विराजमान, म्हणजेच भगवान रामाच्या बालस्वरूपाला मानले आहे. हा निर्णय न्यायालयाने सविस्तर सुनावणी केल्यानंतर दिला, ज्यात मान्य करण्यात आले की ही भूमी शतकानुशतके रामललांच्या वारशाचा हिस्सा आहे.
कायदेशीर मालक रामलला असले तरी मंदिराची देखरेख आणि बांधकामाची संपूर्ण जबाबदारी भारत सरकारने फेब्रुवारी 2020 मध्ये स्थापन केलेल्या श्री राम जन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र ट्रस्टकडे आहे. हेच ट्रस्ट मंदिराच्या व्यवस्थापनापासून ते दानरकमेच्या नियोजनापर्यंत सर्व कामकाज पाहते.
सर्व पैसे कोणाला मिळतात?
राम मंदिरासाठी मिळालेले प्रत्येक देणगी, मोठे किंवा लहान, थेट ट्रस्टच्या बँक खात्यात जमा केली जाते. देणगीदारांमध्ये सामान्य भाविकांपासून ते मोठ्या कंपन्यांपर्यंतचा समावेश असतो. काही जण थेट रोख स्वरूपात दान करतात, तर काही सोने आणि चांदीसारख्या मौल्यवान वस्तू देतात. या देणग्यांची नोंद अत्यंत पारदर्शक पद्धतीने केली जाते. मंदिर संकुलात अनेक देणगी काउंटर उभारण्यात आले आहेत, जे पावत्या देतात. दानपेटीतून पैसे काढण्याची प्रक्रिया स्टेट बँक ऑफ इंडियाचे अधिकारी आणि ट्रस्ट सदस्य संयुक्तपणे देखरेख करतात.
दान केलेल्या प्रत्येक पैशाचा हिशेब
मार्च 2023 पर्यंत, ट्रस्टच्या विविध बँक खात्यात सुमारे 3,000 कोटी रुपये पेक्षा जास्त रक्कम जमा होती. यापैकी 1,000 कोटी रुपये पेक्षा जास्त रक्कम मंदिराच्या बांधकामावर खर्च झाली आहे. उर्वरित रक्कम मंदिराच्या देखभाली, सुरक्षा व्यवस्थापन, भविष्यातील विस्तार आणि धार्मिक उपक्रमांवर वापरली जात आहे. ट्रस्टच्या तर्फे सतत सांगितले जाते की दानाच्या प्रत्येक रुपयाचा योग्य वापर सुनिश्चित केला जातो आणि सर्व व्यवहार नोंदवले जातात.
संपूर्णतः सांगायचे तर, कायदेशीरदृष्ट्या मंदिर रामललांचे आहे, पण त्याची देखभाल, विकास आणि आर्थिक व्यवस्थापन पूर्णपणे श्री राम जन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र ट्रस्टच्या हाती आहे.