केंद्रीय मंत्रिमंडळाच्या (१२ डिसेंबर) बैठकीत ग्रामीण रोजगाराशी संबंधित एक महत्त्वाचा निर्णय घेण्यात आला. महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी कायदा (मनरेगा) चे नाव बदलून पूज्य बापू ग्रामीण रोजगार योजना असे करण्यात आले आहे.
याव्यतिरिक्त, योजनेअंतर्गत कामाच्या दिवसांची संख्या १२५ पर्यंत वाढवण्यात आली आहे. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, केंद्र सरकारने किमान वेतनातही सुधारणा केली आहे, ती दररोज २४० रुपये केली आहे. चला या बदलांबद्दल अधिक जाणून घेऊया…
ही योजना नरेगा या नावाने सुरू करण्यात आली
ही योजना सुरुवातीला राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी कायदा २००५ (नरेगा) म्हणून सुरू करण्यात आली. नंतर, तत्कालीन सरकारने त्यात सुधारणा करून त्याचे नाव महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी कायदा (मनरेगा) असे ठेवले.
तेव्हापासून, त्याचे नाव मनरेगा असे ठेवण्यात आले. आता, केंद्रातील भाजप सरकारने त्यात बदल करून त्याचे नाव पूज्य बापू ग्रामीण रोजगार योजना असे ठेवण्याचा निर्णय घेतला आहे. कामाच्या दिवसांची संख्या देखील वाढविण्यात आली आहे.
मनरेगा अंतर्गत कोणत्या प्रकारची कामे समाविष्ट आहेत?
मनरेगा अंतर्गत दिले जाणारे काम बहुतेक श्रम-केंद्रित आहे. यामध्ये रस्ते बांधकाम, जलसंधारण उपक्रम, तलाव खोदकाम, बागकाम आणि गावांमध्ये सामुदायिक विकासाशी संबंधित इतर विविध लहान-मोठी कामे समाविष्ट आहेत. या योजनेच्या फायद्यांमुळे ग्रामीण भागाची आर्थिक स्थिती लक्षणीयरीत्या मजबूत झाली आहे.
याशिवाय, गावात कामाच्या उपलब्धतेमुळे गावकऱ्यांचे उत्पन्न स्थिर झाले आहे. या योजनेअंतर्गत महिलांना काम मिळू शकल्यामुळे त्यांचा सहभागही लक्षणीयरीत्या वाढला आहे. आता, नाव बदलण्याचा आणि कामाच्या दिवसांची संख्या वाढवण्याचा सरकारचा निर्णय ग्रामीण मजुरांना थेट फायदा देईल. वाढलेल्या वेतनामुळे त्यांचे उत्पन्नही वाढेल.
