छठी मैया कोण आहेत? आणि छठ सणाला सूर्याची उपासना व छठी मैयाची पूजा का केली जाते?

छठ पूजा हा सूर्य देव आणि छठी मैयांच्या पूजेला समर्पित सण आहे, ज्याला सूर्य षष्ठी व्रत असेही म्हणतात. छठ पूजेचा भव्य उत्सव २५ ऑक्टोबर २०२५ रोजी सुरू होतो. छठ पूजेदरम्यान सूर्य देव आणि छठी मैयांच्या पूजेला विशेष महत्त्व असते. व्रते सूर्याची प्रार्थना करतात आणि कुटुंबाच्या दीर्घायुष्यासाठी, आनंदासाठी, समृद्धीसाठी आणि कल्याणासाठी प्रार्थना करतात. चला जाणून घेऊया की छठच्या दिवशी सूर्याची पूजा का केली जाते आणि छठी मैय्याची पूजा का केली जाते.

छठ पूजेचे महत्त्व

दिवाळीनंतर सहा दिवसांनी कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पंधरवड्याच्या सहाव्या दिवशी छठ साजरा केला जातो. असे मानले जाते की छठी मैया ही सूर्यदेवाची बहीण आहे आणि नवजात बालकांचे रक्षण करते. मार्कंडेय पुराणात छठी देवीचे वर्णन निसर्गाचे सहावे रूप म्हणून केले आहे. छठ सणाशी संबंधित अनेक पौराणिक कथा आहेत, त्यापैकी प्रमुख म्हणजे राजा प्रियंवद आणि द्रौपदीची कथा. या कथांपासून प्रेरित होऊन, लाखो भक्त अजूनही छठ उपवास पाळतात.

छठी मैया कोण आहे?

मार्कंडेय पुराणानुसार, विश्वाची निर्माती देवी प्रकृतीने स्वतःला सहा भागांमध्ये विभागले. हे सहावे रूप सर्वात महत्वाचे मानले जात असे आणि तिला छठी देवी किंवा छठी मैया असे म्हणतात. भगवान ब्रह्मा आणि सर्वोच्च मातृदेवतेची मनापासून जन्मलेली कन्या म्हणूनही तिची पूजा केली जाते.

सूर्यदेव आणि छठी मैय्या यांची पूजा का केली जाते?

धार्मिक ग्रंथांनुसार, छठी मैया ही सूर्यदेवाची बहीण आहे. म्हणूनच, छठ पूजेच्या वेळी दोघांचीही एकत्र पूजा केली जाते. असे म्हटले जाते की मुलाच्या जन्मानंतर, छठी मैया सहा महिने त्यांचे रक्षण करते, वाईट शक्तींपासून त्यांचे रक्षण करते. या कारणास्तव, हे व्रत मातृत्व आणि संरक्षणाचे प्रतीक मानले जाते.