७१ व्या राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कारांचे वितरण २३ सप्टेंबर रोजी राजधानी दिल्लीतील विज्ञान भवन येथे झाले. हा समारंभ भारतीय चित्रपटसृष्टीतील सर्वात मोठ्या आणि ऐतिहासिक कार्यक्रमांपैकी एक आहे, जिथे दरवर्षी देशातील सर्वोत्तम अभिनेते, सर्वोत्तम अभिनेत्री, सर्वोत्तम दिग्दर्शक आणि चित्रपटांना सन्मानित केले जाते. या वर्षीचा कार्यक्रम विशेषतः खास होता, कारण अनेक प्रमुख कलाकारांना पहिल्यांदाच राष्ट्रीय पुरस्कार मिळाले आणि एका ज्येष्ठ अभिनेत्याला भारतीय चित्रपटसृष्टीतील सर्वोच्च सन्मान दादासाहेब फाळके पुरस्कार मिळाला.
भारतीय चित्रपटसृष्टीतील सर्वोच्च मानला जाणारा दादासाहेब फाळके पुरस्कार, मल्याळम सुपरस्टार मोहनलाल यांना त्यांच्या भारतीय चित्रपटसृष्टीतील दीर्घ आणि महत्त्वपूर्ण योगदानाबद्दल प्रदान करण्यात आला. या समारंभात तीन प्रमुख बॉलिवूड स्टार्सनाही त्यांचे पहिले राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार प्रदान करण्यात आले. शाहरुख खानला ‘जवान’मधील दमदार अभिनयासाठी सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्याचा पुरस्कार देण्यात आला. विक्रांत मेस्सीला ‘१२ व्या फेल’मधील उत्कृष्ट अभिनयासाठी सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्याचा पुरस्कार मिळाला आणि राणी मुखर्जीला ‘मिसेस चॅटर्जी व्हर्सेस नॉर्वे’मधील तिच्या अभिनयासाठी सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीचा राष्ट्रीय पुरस्कार देण्यात आला. दरम्यान, या दोन्ही पुरस्कारांबद्दल लोक असंख्य प्रश्न उपस्थित करत आहेत.
दादासाहेब फाळके पुरस्कार
दादासाहेब फाळके पुरस्कार हा भारतीय चित्रपटसृष्टीतील सर्वोच्च आणि सर्वात प्रतिष्ठित सन्मान आहे. त्याची स्थापना १९६९ मध्ये झाली. हा पुरस्कार भारतीय चित्रपटसृष्टीत महत्त्वपूर्ण योगदान देणाऱ्या व्यक्तींना, मग ते अभिनेते, दिग्दर्शक, संगीत दिग्दर्शक किंवा इतर व्यक्ती असोत, ओळख देतो. देविका राणी यांना पहिला दादासाहेब फाळके पुरस्कार मिळाला. या पुरस्कारात एक भव्य सुवर्ण कमळ, सन्मानपत्र, १.५ दशलक्ष रुपये बक्षीस रक्कम आणि राष्ट्रपतींनी दिलेली शाल यांचा समावेश आहे. हा सन्मान केवळ एका चित्रपटासाठी नाही तर संपूर्ण कारकिर्दीसाठी आणि चित्रपटसृष्टीतील समर्पणासाठी दिला जातो. प्राप्तकर्त्यांना संपूर्ण देश आणि चित्रपट उद्योगाकडून प्रचंड आदर मिळतो.
राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार म्हणजे काय?
चित्रपटांमधील उत्कृष्ट कामासाठी भारत सरकारकडून दरवर्षी राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार दिला जातो. यामध्ये विविध श्रेणी आहेत, जसे की सर्वोत्कृष्ट अभिनेता, सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्री, सर्वोत्कृष्ट वैशिष्ट्यपूर्ण चित्रपट, सर्वोत्कृष्ट दिग्दर्शक, सर्वोत्कृष्ट लोकप्रिय चित्रपट आणि बरेच काही. बक्षीस रक्कम आणि इतर वस्तू श्रेणीनुसार बदलतात. उदाहरणार्थ, सर्वोत्तम अभिनेता किंवा अभिनेत्रीला रौप्य कमळ, ₹2 लाख बक्षीस रक्कम, सन्मान प्रमाणपत्र आणि शाल मिळते. सर्वोत्तम चित्रपट किंवा दिग्दर्शकाला सुवर्ण कमळ, ₹3 लाख बक्षीस रक्कम, सन्मान प्रमाणपत्र आणि शाल मिळते.